Εκατοντάδες χιλιάδες Ινδοί πρόσφατα, έχοντας χάσει κάθε αυταπάτη σχετικά με τους πολιτικούς της χώρας τους, επεφύλαξαν θερμές εκδηλώσεις για έναν ακτιβιστή που προχώρησε σε απεργία πείνας.
Το Ισραήλ έζησε επίσης πρόσφατα τη μεγαλύτερη διαδήλωση πολιτών που έγινε από ιδρύσεως του κράτους. Αγανακτισμένοι νέοι στην Ελλάδα και την Ισπανία καταλαμβάνουν πλατείες σε διάφορες πόλεις. Ενα μέχρι πρότινος ελάχιστα γνωστό κόμμα για την ιντερνετική πειρατεία, το Κόμμα των Πειρατών, κέρδισε σχεδόν το 10% στις πρόσφατες εκλογές για τον δήμο του Βερολίνου.
Τα παράπονα των διαδηλωτών είναι κοινά σε όλα τα μήκη και τα πλάτη του κόσμου: διαφθορά, έλλειψη φθηνής κατοικίας, ανεργία. Από τη Νότια Ασία έως την καρδιά της Ευρώπης και τώρα πλέον και στη Γουόλ Στριτ, οι διαμαρτυρόμενοι μοιράζονται και κάτι άλλο: την επιφυλακτικότητα απέναντι στους παραδοσιακούς πολιτικούς.
Ενας από τους λόγους που τους ωθεί να κατέβουν στους δρόμους είναι ότι έχουν λίγη πίστη πλέον στην κάλπη. «Οι γονείς μας είναι ευγνώμονες επειδή ψηφίζουν», λέει η 27χρονη Μάρτα Σολάνας, αναφερόμενη στις δεκαετίες που πέρασαν οι μεγαλύτεροι Ισπανοί υπό την δικτατορία του Φράνκο. «Εμείς είμαστε η πρώτη γενιά που υποστηρίζει ότι οι εκλογές είναι άχρηστες».
Ανισότητες. Η όλο και μεγαλύτερη οικονομική ανισότητα, η υψηλή ανεργία και οι περικοπές στις κοινωνικές δαπάνες προκαλούν μεγάλες αντιδράσεις οι οποίες στην περίπτωση του Λονδίνου και της Αθήνας μετατράπηκαν σε βίαια επεισόδια.
Ομως ακόμα και σε χώρες όπως η Ινδία και το Ισραήλ όπου η ανάπτυξη δεν υποχωρεί, οι διαδηλωτές λένε ότι δεν εμπιστεύονται πλέον την πολιτική τάξη και την εκμαυλιστική της σχέση με επιχειρηματικά συμφέροντα και θεωρούν πως πλέον μόνο μια επίθεση στο ίδιο το σύστημα μπορεί να φέρει την πραγματική αλλαγή.
Στο Ισραήλ οι νεαροί διοργανωτές των διαδηλώσεων κατόρθωσαν να κινητοποιήσουν τεράστια πλήθη που επέμεναν ότι οι πολιτικοί τους ηγέτες είχαν εμπλακεί τόσο πολύ με θέματα ασφαλείας, υπερορθόδοξες ομάδες και άλλα ειδικά συμφέροντα ώστε πλέον δεν ασχολούνται με τα προβλήματα της μεσαίας τάξης.
ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ. Ολο και περισσότεροι πολίτες όλων των ηλικιών, αλλά ιδιαίτερα οι νέοι, απορρίπτουν τις παραδοσιακές δομές όπως τα κόμματα και τα συνδικάτα στρεφόμενοι προς ένα λιγότερο ιεραρχικό και περισσότερο συμμετοχικό σύστημα βασισμένο εν μέρει στην κουλτούρα του Ιντερνετ. Υπό αυτή την έννοια, το κίνημα των διαδηλωτών σε δημοκρατίες δεν διαφέρει εντελώς από εκείνο που ξέσπασε φέτος στις αραβικές χώρες και οδήγησε στην ανατροπή καθεστώτων στην Τυνησία, την Αίγυπτο και τη Λιβύη.
«Μιλάμε για τη γενιά των εικοσάρηδων και των τριαντάρηδων που είναι συνηθισμένοι στην αυτοοργάνωση», λέει ο Γιοσάι Μπένκλερ, διευθυντής του Κέντρου για το Ιντερνετ και την Κοινωνία του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ. «Πιστεύουν ότι η ζωή μπορεί να είναι πιο συμμετοχική, πιο αποκεντρωμένη, λιγότερο εξαρτημένη από ό,τι στα παραδοσιακά μοντέλα οργάνωσης, είτε τα κρατικά είτε των μεγάλων επιχειρήσεων».